Kecak is één van de bekendste Balinese dansen. Van oorsprong is het een vuurdans, die in de jaren dertig van de
vorige eeuw is ontstaan. Deze dans vindt zijn oorsprong in de Hindoestaanse Sanghyang uitvoering. Dit is een oud Balinees ritueel, waarbij de dansers in een trance raken door zang en oproeping. Mannen bewegen in cirkels gelijkvormig met elkaar, waardoor een geheel ontstaat.
Er is geen muziek bij, maar wel veel gezang. Eenmaal in trance, dan is de Sanghyang als geest in het lichaam van de danser. De geest manipuleert die persoon en gebruikt hem om het maskerspel, het poppenspel of de dans uit te voeren.
Ook komt er vuur bij aan te pas, waarmee allerlei kunsten worden uitgehaald.
De bewegingen, gebaren zijn erg stilistisch en aan rituelen gebonden. In het midden van de groep dansers is meestal een gekostumeerde danser te zien. De ritmes zijn opzwepend en de passie straalt van de ontblote bovenlichamen.
De kecak-groep bestaat uit mannen, gekleed in zwart-wit geblokte lendendoeken. Kenmerkend is het zingen van de klank 'tjak' in verschillende ritmes en tempo's door elkaar. Alleen de vocale klanken worden gebruikt als muziek. De groep zit in een cirkel en maakt met handen en armen deinende bewegingen.
Rond de jaren 20 van de 20e eeuw vonden er veranderingen plaats. Het Ramayana werd toegevoegd aan de traditionele Kecak dans.
Vanaf het moment dat het Ramayana met Kecak samenkwam was er een speciale, grote rol voor Hanuman in de dans. Hanuman is een populaire godheid. Door zijn grote rol wordt de dans ook wel de ‘apendans’ genoemd.
Tijdens 'de apendans' worden tijdens de opvoering de zangers "het apenleger van Hanuman" genoemd. De zangers vormen een cirkel, met in het midden de personages van de Ramayana, die rijkelijk uitgedost zijn is kostuums en maskers. Deze vorm van Kecak is vandaag de dag nog erg populair, maar wordt vooral opgevoerd voor toeristen.
Kecak-dansen worden op verschillende plekken in Bali opgevoerd, zoals Uluwatu en bij Ubud. |
|
Hanuman
Tijdens de opvoering wordt de kecak tegenwoordig soms begeleid door muziek van de gamelan.
Wat de Kecak bijzonder maakt, is dat de gamelan enkel bestaat uit het ritmische gezang van een grote groep mannen. Hun deinende bewegingen en bezwerende gezang werken bijna hypnotisch op het publiek. In een grote cirkel zitten ze om de plek heen waar het verhaal van Ramayana wordt uitgebeeld.
De Kecak dans wordt vaak uitgevoerd terwijl de zon onder gaat, en afgesloten met de vuurdans. Het licht van de fakkels werpt lange schaduwen over het publiek, terwijl Hanuman zich opmaakt voor zijn spectaculaire afsluiting.