Het Tembeling natuurgebied op Nusa Penida: wat is er te doen?
Het Tembeling natuurgebied op Nusa Penida: wat is er te doen?
- Neem een scooter of privéchauffeur voor je rit naar Tembeling
- Vertrek vroeg in de ochtend voor de mooiste foto's en om drukte te vermijden
- Geniet van een verfrissende duik in de natuurlijke poelen tussen de jungle
- Neem een scooter of privéchauffeur voor je rit naar Tembeling
- Vertrek vroeg in de ochtend voor de mooiste foto's en om drukte te vermijden
- Geniet van een verfrissende duik in de natuurlijke poelen tussen de jungle
Handige info voor je reis
Zo kom je bij Tembeling op Nusa Penida: vervoer en route
Stel, je wilt naar Tembeling op Nusa Penida. Je vindt deze plek aan de zuidwestkust van het eiland, en je kunt er komen vanaf de havens van Toyapakeh of Sampalan. De route is best bijzonder: je rijdt langs kleine dorpjes, groene rijstvelden en dwars door de jungle. Vanaf Toyapakeh is het zo’n 16 kilometer, waar je meestal 45 tot 60 minuten over doet. Tot aan het dorp Sakti is de weg netjes geasfalteerd, maar daarna verandert het in een hobbelige zandweg. Houd daar dus rekening mee, zeker als je zelf rijdt.
Om het overzichtelijk te maken, vind je hieronder een tabel met de verschillende vervoersopties en wat ze kosten:
| Vervoer | Kosten (IDR/dag) | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|
| Scooter | 70.000-100.000 | Flexibel, goedkoop | Alleen ervaren, onveilig bij regen |
| Privéchauffeur | 400.000-600.000 | Comfortabel, veilig | Duurder |
| Tour met gids | Varieert | Alles geregeld | Minder flexibel |
De laatste twee kilometer zijn het spannendst: de weg wordt smal, met scherpe bochten en steile stukken. Volg de borden naar “Tembeling Natural Pool” en parkeer je scooter of auto op het kleine parkeerterrein aan het einde van de weg. Vanaf daar ga je te voet verder.
Wanneer kun je Tembeling het beste bezoeken?
Wil je weten wanneer je het beste naar Tembeling kunt gaan? Kijk dan even naar deze tabel met de seizoenen en wat je kunt verwachten:
| Seizoen | Maanden | Temperatuur | Weer | Water |
|---|---|---|---|---|
| Droog | Apr-okt | 27-31°C | Stabiel, zonnig | Helder, laag |
| Nat | Nov-mrt | 28-32°C | Regen, modder | Troebel, hoog |
De maanden mei, juni, september en oktober zijn ideaal. Het is dan rustiger en het weer is meestal aangenaam. Voor de mooiste foto’s kun je het beste tussen 07:00 en 09:00 uur gaan. Het ochtendlicht valt dan prachtig door het bos en de kleuren zijn op hun mooist.
Rustige momenten bij Tembeling: zo vermijd je de drukte
Wil je Tembeling echt in alle rust ervaren? Ga dan vroeg in de ochtend (voor 9:00 uur) of juist later op de middag (na 15:00 uur). De meeste dagtochten arriveren tussen 10:00 en 14:00 uur, dus dan is het drukker. Doordeweeks is het sowieso rustiger dan in het weekend, want dan komen er meer lokale bezoekers.
Let ook op de Balinese feestdagen. Tijdens grote ceremonies kan het druk zijn, maar direct na Nyepi (het Balinese Nieuwjaar) en tijdens Galungan is het juist rustig, omdat veel mensen thuis blijven. Ook tijdens schoolvakanties en nationale feestdagen kan het drukker zijn, vooral in het weekend. Met een beetje plannen kun je de rust en schoonheid van Tembeling echt meemaken.
Wat je kunt doen en zien
Tembeling Beach en Tembeling Forest: twee verschillende plekken
Tembeling bestaat eigenlijk uit twee delen die elk hun eigen sfeer hebben: het groene Tembeling Forest en het rustige Tembeling Beach. Ze liggen ongeveer 500 meter uit elkaar. In het bos wandel je over schaduwrijke paden, langs kleine tempels en altaren. Hier kun je zwemmen in natuurlijke zoetwaterbaden, tot rust komen, foto’s maken of gewoon genieten van de stilte. De sfeer is kalm en bijna spiritueel. Het strand is een kleine, beschutte baai met zwart zand en opvallende rotsen. Je kunt er wandelen, picknicken of uitkijken over de oceaan. Zwemmen wordt hier afgeraden door de sterke stroming. Het bos is makkelijker te bereiken en populair door de koele baden en schaduw. Voor het strand moet je nog een stuk over een rotsachtig pad lopen.
De route naar beneden: trappen en paden
Vanaf het parkeerterrein begint een steil pad met trappen door het bos naar beneden. Je daalt ongeveer 100 treden af, verdeeld over verschillende stukken. Het pad kan glad zijn, vooral na regen, en is op sommige plekken best steil. Je hebt dus wel wat conditie nodig. Het is minder geschikt voor jonge kinderen of mensen die slecht ter been zijn. Onderweg zie je verschillende boomsoorten zoals banyanbomen en palmen, en je hebt uitzicht over de vallei en de oceaan. Je komt ook langs kleine heiligdommen en offerplaatsen. De afdaling duurt ongeveer 15 tot 20 minuten, de klim terug zo’n 20 tot 30 minuten. Draag stevige schoenen en neem genoeg water mee. Pauzeer af en toe om uit te rusten en te genieten van het uitzicht.
Zwemmen in de natuurlijke baden van Tembeling
Midden in het bos liggen de natuurlijke baden van Tembeling, een rustige plek om te zwemmen. Er zijn twee baden. Het bovenste bad is kleiner en ondiep, met water van ongeveer 24 tot 26 graden. Door de beschutte ligging voelt het vaak wat warmer aan. Het onderste bad is groter en dieper, tot wel drie meter, en het water is iets koeler. Het water is helder en heeft een lichte mineraalsmaak door de kalksteen. De baden worden gevoed door bronnen en het water stroomt regelmatig door. Let op de gladde stenen bij de randen en houd er rekening mee dat er geen toezicht is. Na veel regen kan het water sneller stromen en gevaarlijk worden. Er zijn geen kleedhokjes of toiletten en weinig schaduw. Met kinderen is extra opletten nodig, vooral bij het diepe bad. Ben je geen ervaren zwemmer? Blijf dan in het ondiepe bad.
Natuur rondom Tembeling
De zwembaden van Tembeling
Tembeling heeft een paar bijzondere zwembaden die door de tijd heen zijn uitgesleten in het kalksteen. Het water komt uit ondergrondse bronnen en is opvallend helder en turquoise, doordat het licht weerkaatst op het kalksteen en door de verschillende dieptes. De baden liggen op verschillende niveaus en zijn met elkaar verbonden via kleine watervallen en stroompjes, waardoor het water trapsgewijs naar beneden stroomt. Rondom de baden zie je steile kliffen en gladde rotsen die door erosie zijn gevormd. Het kalksteen werkt als een natuurlijke filter, waardoor het water schoon blijft en veel mineralen bevat. In het regenseizoen staan de baden hoger en is het water soms wat troebeler, terwijl het in het droge seizoen lager staat en extra helder is.
Jungle bij Tembeling
Rond de baden ligt een dicht regenwoud dat zorgt voor een rustige en groene plek. Het bos bestaat uit verschillende lagen, met hoge bomen die tot dertig meter reiken en een dichte ondergroei van varens, struiken en klimplanten. In het bos zijn er plekken waar het koel en vochtig is, vooral bij de waterbronnen, en delen die wat droger en warmer aanvoelen. Tijdens een wandeling valt het gefilterde zonlicht door het bladerdak en ontstaan er diepe schaduwen, vooral in de ochtend en namiddag. Je hoort overal vogels, het zachte ruisen van bladeren en ruikt de geur van natte aarde en bloemen. Dit alles samen maakt het een fijne plek om even te ontsnappen aan de drukte.
Planten en dieren in Tembeling Forest
Het bos bij Tembeling is rijk aan verschillende planten en dieren. Je vindt er veel soorten varens en orchideeën, maar ook planten die worden gebruikt als medicijn, zoals kunyit en daun sirih. Er groeien grote bomen zoals banyan, ficus en verschillende palmen. In het bos leven zwarte makaken die je soms in kleine groepen ziet, en er zijn veel vogelsoorten, waaronder af en toe de zeldzame Bali myna. Ook kun je reptielen zoals de watermonitor tegenkomen. Vooral in de vroege ochtend en aan het einde van de middag zijn er veel vlinders en libellen te zien bij het water. Sommige dieren, zoals de Bali myna, zijn zeldzaam geworden doordat hun leefgebied kleiner wordt. Dat laat zien hoe belangrijk het is om de natuur hier te beschermen.
Wat Tembeling betekent voor de cultuur en spiritualiteit
Heilige grotten verscholen in het bos
Stel je voor: tussen het groen bij de natuurlijke baden liggen de grotten van Tembeling, een plek die voor veel Balinezen een diepe spirituele waarde heeft. De grotten zijn deels verborgen tussen rotsen en bomen, wat zorgt voor een mysterieuze sfeer. Binnen zie je plekken met stalactieten, stalagmieten en kleine waterplassen. De grotten zijn gewijd aan lokale goden en beschermgeesten, vooral aan Dewi Danu, de godin van het water. Bij de ingang staan altaren waar dagelijks offers worden gebracht. Lokale priesters en families komen hier regelmatig voor melukat, een reinigingsritueel, en voor ceremonies tijdens volle maan en feestdagen. In de Balinese traditie horen deze grotten bij een netwerk van heilige waterplekken die belangrijk zijn voor spirituele zuivering en balans.
Verhalen en legendes rond Tembeling
Rond Tembeling gaan verhalen die al generaties lang worden doorgegeven. Een bekend verhaal vertelt over een heilige slang die met zijn bewegingen de bronnen opende en het water liet stromen. Veel legendes gaan over de genezende kracht van het water, vooral bij huidproblemen en innerlijke onrust. Volgens de lokale bevolking waken er beschermgeesten over het gebied, die soms aan gevoelige bezoekers verschijnen. Door de jaren heen zijn deze verhalen veranderd; oude legendes krijgen nieuwe betekenissen die passen bij deze tijd, vaak met een boodschap over respect voor de natuur. Deze verhalen zijn nog steeds belangrijk in het dagelijks leven. Sommige delen van Tembeling zijn in bepaalde periodes niet toegankelijk en bezoekers worden gevraagd om de plek met respect te behandelen.
Tembeling als heilige plek voor de lokale gemeenschap
Voor de mensen uit de omgeving is Tembeling veel meer dan alleen een mooie natuurplek. Het is een heilig gebied dat een grote rol speelt in hun religieuze leven. De plek past binnen de Balinese filosofie van Tri Hita Karana, die draait om harmonie tussen mens, natuur en het goddelijke. Volgens de Balinese kalender vinden hier jaarlijks reinigingsceremonies plaats, naast rituelen tijdens volle maan en tempelfeesten. Dagelijks worden er bloemenoffers neergelegd, vaak met water uit de bron. Lokale priesters verzorgen de rituelen, onderhouden de altaren en bewaken de spirituele zuiverheid. Door het groeiende toerisme heeft de gemeenschap maatregelen genomen om de spirituele waarde te beschermen. Sommige rituelen zijn nu besloten, andere worden gedeeld met respectvolle bezoekers. Samen met lokale organisaties werkt de gemeenschap aan een balans tussen toerisme en spiritualiteit, onder andere door voorlichting en duidelijke regels voor bezoekers.
