Mangroves ontdekken op Lembongan

Waar vind je de mangroves op Nusa Lembongan?

Stel, je bent op Nusa Lembongan en je wilt de mangroves zien. Dan moet je naar de noordoostkant van het eiland, in het gebied Jungut Batu. Hier vind je een van de meest ongerepte stukjes natuur van Bali. Het mangrovebos vormt de natuurlijke grens met Nusa Ceningan.

Je komt er makkelijk via de hoofdingang bij het Mangrove Information Center aan de Mangrove Road in Jungut Batu. Een andere optie is Mangrove Point, dat je bereikt vanaf Mushroom Bay. Je kunt erheen met een scooter (die huur je overal in Jungut Batu en Mushroom Bay), een buggy (vaak te regelen bij je hotel) of een lokale taxi – dat zijn kleine pick-up trucks. Vanaf Jungut Batu is het zo’n 2,5 kilometer, dus ongeveer 10 minuten met de scooter. Vanuit Mushroom Bay is het 4,5 kilometer, wat neerkomt op een kwartiertje rijden. Lopen kan ook: vanaf Jungut Batu doe je er tussen de 35 en 50 minuten over.

Wanneer kun je het beste naar de mangrove gaan?

De getijden bepalen wat je in het mangrovebos kunt doen. Bij hoogwater staan de wortels onder water en kun je met een bootje varen. Bij laagwater zijn sommige kanalen niet bereikbaar, maar zie je de wortels juist goed liggen.

Tussen december en maart is het ’s ochtends rond 8 tot 10 uur en ’s avonds tussen 8 en 10 uur hoogwater. Van april tot november verschuift dat naar 9 tot 11 uur in de ochtend en 9 tot 11 uur in de avond. Het beste moment? Als het water net begint te stijgen tot aan hoogwater, dus bij een waterdiepte van ongeveer 0,8 tot 1,2 meter.

Bij hoogwater zie je meer vissen en krabben tussen de wortels. Bij laagwater lopen er vooral vogels over de modderbanken. Wil je een boottocht maken? Zorg dan dat het water minstens 0,7 meter diep is. In het regenseizoen (december-maart) is het water wat troebeler, maar wel voedselrijk. In het droge seizoen (april-november) is het water helder en kun je goed onder water kijken.

Hieronder zie je wanneer je het beste kunt gaan en wat je dan kunt verwachten:

Met een bootje door de mangrove (tarieven en tijdsduur)

Wil je de mangroves echt beleven? Stap dan in een bootje. Je kunt kiezen uit korte ritjes of langere privétours. Met een traditionele jukung (een soort kano) ga je met maximaal vier personen het water op. De prijzen beginnen bij 100.000 IDR voor een half uur en lopen op tot 350.000 IDR voor een tocht van twee uur, inclusief snorkelen.

Ben je met een groep? Dan zijn er grotere boten voor maximaal twaalf personen. Die kosten 350.000 IDR voor een uur en 600.000 IDR voor twee uur, inclusief gids en drankjes. Bij elke tocht krijg je een gids (die spreekt Engels of Indonesisch) en een flesje water. Ga je voor de twee uur durende tocht, dan krijg je ook snorkelspullen mee.

Je boekt zo’n tocht bij lokale aanbieders, bijvoorbeeld Mangrove Tour Lembongan of Lembongan Mangrove Experience. In het hoogseizoen (juli-september en december-januari) is het slim om vooraf te reserveren. Buiten die drukke maanden kun je meestal gewoon ter plekke boeken.

Hier vind je een overzicht van de boottochten en wat ze kosten:

Lembongan’s mangrovebos: natuur op z’n best

Wat je tegenkomt in het mangrovebos

Als je door het mangrovebos loopt of vaart, zie je allerlei soorten mangroves. De Rhizophora apiculata herken je aan de steltwortels. De Avicennia marina kan zout kwijt via de bladeren. De Sonneratia alba valt op door de luchtwortels en witte bloemen.

Het bos zit vol leven. Je kunt de Javaanse visvalk spotten, net als de mangrovereiger en soms zelfs de zeldzame zwarte ooievaar. Kijk op de bodem en je ziet krabben zoals de fiddler crab met zijn enorme schaar, de mangrove mud crab en de mangroveslak Nerita articulata. In het water groeien jonge barracuda’s, zeenaalden en garnalen op.

Tussen oktober en december broeden veel vogels hier. In maart en september trekken krabben massaal door het bos, precies afgestemd op de maancyclus.

Waarom de mangrove belangrijk is voor Nusa Lembongan

De mangroves zijn onmisbaar voor het eiland. Ze beschermen de kust tegen afkalving door de kracht van de golven te breken. De wortels houden zo’n 2,5 kilometer kust stevig bij elkaar.

Mangroves slaan veel CO2 op, ongeveer 200 ton per hectare. Dat helpt tegen klimaatverandering. Voor vissen zoals snapper en grouper zijn de mangroves een veilige plek om op te groeien. Het bos maakt het water schoner en houdt zand en zware metalen tegen. Dat is goed nieuws voor het koraalrif vlakbij: minder zand betekent gezonder koraal en meer vissen. Onderzoekers van de Udayana University lieten dat in 2021 zien.

Wat het mangrovebos op Lembongan bijzonder maakt

Wat meteen opvalt: het water in de mangroves van Lembongan is opvallend helder. Dat zie je niet vaak in deze regio. De kalkstenen ondergrond zorgt ervoor dat water snel wegloopt en er weinig modder blijft liggen. De Ceningan Channel brengt elke dag vers zeewater met sterke stromingen die organisch materiaal wegspoelen. Daardoor kun je soms tot twee meter diep kijken, zelfs bij hoogwater.

Nog iets bijzonders: Acropora koraalsoorten groeien tot tien meter van de mangrovewortels. Mangrove en koraal werken hier samen. Op de wortels groeien sponsen en zeeanemonen, en jonge rifvissen gebruiken beide plekken als schuilplaats.