Het prachtige Kertagosa paleis in Bali: tips voor je bezoek
Het prachtige Kertagosa paleis in Bali: tips voor je bezoek
- Bijzonder rechtshof uit de 18e eeuw in Bali
- Kleurrijke schilderingen op het plafond laten zien wat karma en rechtvaardigheid betekenen
- Prachtige Balinese bouwstijl waarin recht en schoonheid samenkomen
- Bijzonder rechtshof uit de 18e eeuw in Bali
- Kleurrijke schilderingen op het plafond laten zien wat karma en rechtvaardigheid betekenen
- Prachtige Balinese bouwstijl waarin recht en schoonheid samenkomen
Kertagosa: verleden en betekenis voor Bali
Kertagosa als koninklijk gerechtshof
Stel je voor: je loopt door het centrum van Klungkung en ineens sta je voor Kertagosa, een indrukwekkend gebouw dat ooit het hoogste gerechtshof van het koninkrijk was. Dit paviljoen werd in de 18e eeuw gebouwd door de Dewa Agung-dynastie, vlak nadat zij de macht hadden overgenomen van het gevallen Gelgel-koninkrijk. De bouw begon rond 1686, en het was Dewa Agung Jambe I die het initiatief nam. Met Kertagosa liet de nieuwe dynastie zien dat ze het gezag stevig in handen hadden, juist na een periode van onrust.
De naam ‘Kertagosa’ klinkt misschien een beetje mysterieus, maar het komt uit het Sanskriet. ‘Kerta’ betekent zoiets als vrede of welvaart, en ‘Gosa’ staat voor beraadslaging. Samen verwijst het naar een plek waar rechtvaardigheid en overleg centraal staan. Dit gebouw werd dus niet zomaar ergens neergezet; het was echt het hart van het koninkrijk, waar belangrijke beslissingen werden genomen.
De plek van Kertagosa in het rechtssysteem van Klungkung
Kertagosa speelde een hoofdrol in het rechtssysteem van Klungkung. De Dewa Agung zat zelf als hoofdrechter, samen met priesters en edelen. Hier werden allerlei zaken behandeld: van ruzies over land en familieconflicten tot zware misdrijven als diefstal, overspel en zelfs moord.
De straffen konden flink uiteenlopen. Soms kreeg je een boete of werd je verbannen, maar bij ernstige zaken kon het ook gaan om lijfstraffen of zelfs de doodstraf. Wat bijzonder is: op het plafond stonden schilderingen die iedereen lieten zien wat de gevolgen van hun daden konden zijn. Zo kreeg je als verdachte meteen een waarschuwing mee, gewoon door omhoog te kijken.
De rechtszittingen waren openbaar. Iedereen kon dus zien hoe het er aan toe ging. Er zijn verhalen bekend van grote rechtszaken, bijvoorbeeld tussen adellijke families of over landbezit. Zo werd rechtspraak ook een beetje een les voor het hele dorp.
Hieronder zie je welke zaken er zoal behandeld werden, en welke straffen daarbij hoorden:
| Zaak | Straffen |
|---|---|
| Grondconflict | Boete, verbanning |
| Familieruzie | Boete |
| Diefstal | Lijfstraf, doodstraf |
| Overspel | Verbanning, lijfstraf |
| Moord | Doodstraf |
Kunst en decoratie in Kertagosa
Plafondschilderingen en hun verhaal
Als je omhoog kijkt in Kertagosa, zie je meteen de kleurrijke plafondschilderingen. Die zijn gemaakt in de Kamasan- of Wayang-stijl, een traditionele kunstvorm uit het dorp Kamasan. Op de panelen staan verhalen uit de Hindoeïstische mythologie, zoals de reis van Bhima naar de hemel, natuurrampen en beelden van hemel en hel.
De schilderingen zijn rond het einde van de 18e eeuw gemaakt door kunstenaars uit Kamasan. Ze gebruikten natuurlijke kleurstoffen op hout, waardoor de kleuren nog steeds opvallen. Door de jaren heen zijn de schilderingen meerdere keren gerestaureerd, zodat ze hun kracht en details behouden. De schilderingen zijn in lagen opgebouwd: bovenaan de hemel, in het midden de aarde, en onderaan de hel. Zo zie je in één oogopslag het Balinese wereldbeeld terug.
Wat de kunstwerken uitbeelden
De kunstwerken in Kertagosa zitten vol symboliek. Alles draait om het idee van karma: doe je goed, dan krijg je goed terug; doe je slecht, dan volgt er straf. De kleuren hebben elk hun eigen betekenis. Rood staat voor passie en gevaar, zwart voor duisternis en straf, en goud voor goddelijke kracht.
De schilderingen zijn altijd op dezelfde manier ingedeeld: hemel boven, aarde in het midden, hel onderaan. Je ziet vaak figuren als de Naga, een beschermende slang, en de Garuda, een vogel die vrijheid symboliseert. Tijdens rechtszaken hadden deze afbeeldingen ook een duidelijke functie: ze lieten verdachten zien wat de gevolgen van hun daden konden zijn, nu én later.
Hieronder vind je een overzicht van de symboliek van kleuren en figuren in de schilderingen:
| Kleur/Figuur | Betekenis |
|---|---|
| Rood | Passie, gevaar |
| Zwart | Duisternis, straf |
| Goud | Goddelijke kracht |
| Naga | Bescherming |
| Garuda | Vrijheid |
Kertagosa complex: traditionele Balinese bouwstijl
Het Kertagosa-paviljoen is een mooi voorbeeld van Balinese bouwkunst. Het staat op een stenen platform en wordt gedragen door prachtig versierde houten pilaren. Het dak is bedekt met alang-alang gras of terracotta dakpannen, afhankelijk van wanneer het voor het laatst is opgeknapt.
In het ontwerp zie je de Balinese principes van tri angga en tri mandala terug: het gebouw is verdeeld in drie verticale delen en drie zones met verschillende niveaus van heiligheid. Rondom het paviljoen ligt een rechthoekige vijver. Die is niet alleen mooi, maar staat ook symbool voor bescherming en zuivering. De tuinen zijn strak en symmetrisch aangelegd, met planten die vaak bij ceremonies worden gebruikt.
Hoe het Kertagosa paviljoen is gebouwd
Het paviljoen is ongeveer 20 bij 20 meter groot. Er is goed nagedacht over de materialen: hout voor de pilaren en het dak, steen voor het platform. Het dak past perfect bij het warme, vochtige klimaat van Bali.
Een opvallend onderdeel is de Bale Kambang, een apart paviljoen dat lijkt te drijven op zijn eigen vijver. Hier konden mensen in alle rust nadenken of belangrijke gesprekken voeren, weg van de drukte. De poorten zijn versierd met gouden details, zodat je meteen ziet dat dit een koninklijke plek is.
De gebouwen zijn open opgezet, waardoor er altijd een lekker briesje doorheen waait. Dat zorgt voor verkoeling, zelfs op warme dagen. Op het plafond zie je schilderingen die niet alleen mooi zijn, maar ook verhalen vertellen die bezoekers nog steeds aanspreken.
Behoud van cultuur en geschiedenis
Hoe Kertagosa wordt onderhouden
Kertagosa is door de jaren heen meerdere keren opgeknapt om het erfgoed te bewaren. In 1930 zijn beschadigde plafondpanelen vervangen en kreeg het dak een opfrisbeurt. In de jaren ’60 en in 1982 zijn de schilderingen hersteld en is het houten frame steviger gemaakt. Tijdens de restauratie van 2014 zijn moderne technieken gebruikt om de kleuren en details van de schilderingen zo goed mogelijk te behouden.
Het onderhouden van het complex is best een uitdaging. Het tropische klimaat zorgt voor houtrot en schimmel, toeristen brengen extra druk met zich mee en aardbevingen vormen een risico. Daarom wordt het complex regelmatig gecontroleerd, het klimaat in de gaten gehouden en worden beschermende lagen aangebracht.
Het Balinese Bureau voor Cultureel Erfgoed werkt samen met internationale organisaties om Kertagosa te beschermen. Er zijn plannen om de kunstwerken digitaal vast te leggen en de voorzieningen voor bezoekers te verbeteren, zonder dat de historische sfeer verloren gaat. Tegenwoordig is Kertagosa een museum en een plek waar cultuur en educatie samenkomen.
