Stel, je komt aan op Bali en je wilt je euro’s of dollars omwisselen voor roepia’s. Je hebt verschillende opties, maar niet allemaal zijn ze even slim. De officiële wisselkantoren, zoals PT. Central Kuta en BMC, geven je meestal de beste koers. Hier hoef je niet bang te zijn voor verborgen kosten.
Wisselkantoren in hotels of in de drukste toeristengebieden zijn vaak duurder. Wil je zeker weten dat je bij een betrouwbaar kantoor staat? Kijk dan of er vergunningen aan de muur hangen, of de koersen duidelijk op een bord staan en of het wisselen openlijk gebeurt. In Kuta, Seminyak en Ubud vind je veel van deze betrouwbare kantoren, vaak vlakbij de populaire winkelstraten.
Let goed op, want soms proberen ze je te misleiden met trucs zoals dubbel rekenen of valse biljetten. Controleer altijd je geld: kijk naar watermerken en voelbare inkt, en laat het geld voor je neus tellen. Nog een handige tip: als je grote biljetten hebt, zoals 100 USD, krijg je vaak een betere koers dan met kleinere briefjes.
Geldautomaten zijn overal op Bali te vinden, vooral in de toeristische gebieden. De banken BCA, BNI en Mandiri zijn het meest betrouwbaar. Je vindt hun automaten in Kuta, Seminyak, Ubud, Sanur en bij de luchthavens.
Je kunt meestal tussen de 1 en 3 miljoen IDR per keer opnemen. Houd er rekening mee dat zowel de lokale bank als je eigen bank kosten kunnen rekenen per transactie. Kies voor je eigen veiligheid liever een automaat in een bankgebouw of winkelcentrum dan eentje los op straat. Straatautomaten worden namelijk vaker gemanipuleerd.
Mocht je kaart geblokkeerd raken of werkt de automaat niet goed, dan kun je altijd de bank bellen. Vaak is er Engelstalige hulp beschikbaar, dus je staat er niet alleen voor.
Digitaal betalen wordt steeds normaler op Bali. Lokale apps zoals DANA, OVO, GoPay en LinkAja zijn populair in supermarkten, restaurants, cafés en bij taxi’s. Als toerist kun je deze apps gebruiken als je een Indonesisch telefoonnummer hebt, en soms heb je ook een lokale bankrekening nodig.
Internationale apps zoals Apple Pay en Google Pay werken vooral bij grote ketens, internationale hotels en sommige restaurants, maar lang niet overal. QR-code betalingen zijn heel gewoon bij lokale eettentjes en markten. Toch heb je in afgelegen gebieden nog steeds contant geld nodig.
Digitaal betalen is veilig, zolang je officiële apps gebruikt en je telefoon goed beveiligd is. Dus stel een pincode in of gebruik gezichtsherkenning.
Wat je per dag uitgeeft op Bali hangt af van je reisstijl. Slaap je in een hostel? Dan betaal je tussen de 100.000 en 200.000 IDR per nacht. Voor een luxe resort ben je al snel 1.500.000 tot 5.000.000 IDR kwijt.
Eten bij een lokale warung is goedkoop: 20.000 tot 50.000 IDR per maaltijd. In een westers restaurant ben je tussen de 80.000 en 250.000 IDR kwijt. Een tempelbezoek kost meestal 30.000 tot 60.000 IDR. Voor surflessen of yoga betaal je 150.000 tot 400.000 IDR. Een scooter huren kost 60.000 tot 100.000 IDR per dag, een privéchauffeur 500.000 tot 800.000 IDR.
Als backpacker kun je rondkomen met 350.000 tot 600.000 IDR per dag. Wil je meer comfort, reken dan op 900.000 tot 1.800.000 IDR. Voor een luxe vakantie moet je denken aan minstens 2.500.000 IDR per dag.
Hieronder zie je een overzicht van veelvoorkomende dagelijkse kosten op Bali:
Uitgave | Prijs (IDR) |
---|---|
Hostel (per nacht) | 100.000 – 200.000 |
Luxe resort | 1.500.000 – 5.000.000 |
Warung maaltijd | 20.000 – 50.000 |
Westers restaurant | 80.000 – 250.000 |
Tempel entree | 30.000 – 60.000 |
Surflessen/yoga | 150.000 – 400.000 |
Scooter huren | 60.000 – 100.000 |
Privéchauffeur | 500.000 – 800.000 |
De prijzen verschillen flink per plek op Bali. In Ubud, waar je veel yoga en gezond eten vindt, kost een hostel ongeveer 120.000 IDR en een boutique hotel rond de 600.000 IDR. Een maaltijd bij een warung is zo’n 30.000 IDR en een yogales kost tussen de 120.000 en 200.000 IDR.
In Kuta, waar het uitgaansleven centraal staat, heb je hostels vanaf 100.000 IDR en hotels rond de 500.000 IDR. Hier eet je bij een warung voor 25.000 IDR en huur je een surfboard voor 50.000 tot 100.000 IDR per uur.
Uluwatu is wat duurder. Guesthouses beginnen bij 200.000 IDR en resorts vanaf 3.000.000 IDR. Een maaltijd in een strandrestaurant kost ongeveer 150.000 IDR en toegang tot beach clubs ligt tussen de 150.000 en 300.000 IDR.
In het hoogseizoen (juli, augustus en december) liggen de prijzen 20 tot 40 procent hoger. Gelukkig kun je overal gratis dingen doen, zoals wandelen door de rijstvelden in Ubud, op het strand liggen in Kuta of langs de kliffen lopen in Uluwatu.
Hieronder zie je een vergelijking van prijzen per regio:
Plaats | Hostel | Hotel | Warung | Activiteit |
---|---|---|---|---|
Ubud | 120.000 | 600.000 | 30.000 | Yoga 120-200k |
Kuta | 100.000 | 500.000 | 25.000 | Surf 50-100k |
Uluwatu | 200.000 | 3.000.000 | 150.000 | Beachclub 150-300k |
Fooi geven is niet verplicht op Bali, maar het wordt wel gewaardeerd, vooral in toeristische gebieden. In restaurants is 5 tot 10 procent normaal als er geen servicekosten op de rekening staan. Chauffeurs zijn blij met 20.000 tot 50.000 IDR per dagdeel, gidsen met 50.000 tot 100.000 IDR per dag. Voor spa-medewerkers is 10.000 tot 30.000 IDR per behandeling prima.
Geef je fooi? Doe het discreet en direct in de hand. Soms wil iemand geen fooi aannemen, laat het dan gewoon zo. Bij overheidsdiensten of als er al servicekosten worden gerekend, is fooi niet nodig. In winkels en supermarkten verwacht niemand een fooi. Op Bali zien ze fooi als een teken van waardering, niet als iets dat moet.
Op de markten van Bali liggen de prijzen vaak hoger dan wat verkopers uiteindelijk willen accepteren. Vooral bij souvenirs en handgemaakte producten is afdingen heel normaal. Denk aan plekken als de Ubud Art Market, Sukawati Market en Kuta Art Market. Stel, je ziet een houten beeldje voor 300.000 IDR. Meestal kun je het voor 120.000 tot 150.000 IDR meenemen.
Begin met een bod rond 30 tot 40 procent van de vraagprijs. Blijf vriendelijk, lach en houd het luchtig. Gaat de verkoper niet mee in je voorstel? Loop rustig weg – vaak word je alsnog teruggeroepen met een beter aanbod. Je houding maakt veel uit: blijf ontspannen en vermijd dwingende gebaren.
Let op: afdingen doe je alleen op markten en bij kraampjes, niet bij eten, supermarkten of winkels met vaste prijzen.
Op Bali kun je kiezen uit verschillende vervoersopties. Een scooter huren kost tussen de 60.000 en 100.000 IDR per dag, of 350.000 tot 600.000 IDR per week. Je hebt hiervoor een internationaal rijbewijs nodig en vaak vragen ze om een borg.
Apps als Grab en Gojek zijn meestal goedkoper dan gewone taxi’s. Een kort ritje kost tussen de 20.000 en 50.000 IDR, terwijl een rit van of naar het vliegveld tussen de 120.000 en 200.000 IDR ligt. Blue Bird Taxi’s, herkenbaar aan hun blauwe kleur, rekenen een startbedrag van 7.000 IDR plus 6.500 IDR per kilometer.
Wil je met een groep een dagje op pad? Dan is een privéchauffeur vaak voordelig: tussen de 500.000 en 800.000 IDR per dag, inclusief brandstof. Benzine is goedkoop, maar denk aan extra kosten zoals parkeergeld (2.000 tot 5.000 IDR) en mogelijke boetes als je zonder geldig rijbewijs rijdt. Die boetes kunnen oplopen tot 250.000 IDR.
Heb je grote aankopen gedaan? Dan kun je als toerist belasting terugvragen bij vertrek. Dit kan alleen bij winkels met het “VAT Refund for Tourists”-logo, zoals DFS Galleria, Matahari en winkels in Galeria Mall. Je moet minimaal 500.000 IDR per winkel per dag uitgeven, en alleen tastbare producten komen in aanmerking – dus geen diensten, eten of drinken.
Op de luchthaven van Denpasar kun je het belastingbedrag terugvragen. Verzamel alle originele bonnen en ingevulde formulieren, en ga voor het inchecken naar de VAT Refund Counter. Daar laat je je aankopen, paspoort en boardingpass zien. Je krijgt het bedrag in contanten (IDR) of via een bankoverschrijving.
Zorg dat je alle bonnen en formulieren goed bewaart en vraag bij aankoop meteen om het tax refund formulier. Zonder volledige formulieren, met beschadigde bonnen of als je je aankopen niet kunt tonen, krijg je geen geld terug.
Wil je langer op Bali blijven? Met een tijdelijk of permanent verblijfsvisum (KITAS of KITAP) kun je een rekening openen bij een lokale bank. Met alleen een toeristenvisum lukt dit niet. Veel expats kiezen voor BCA of CIMB Niaga. BCA heeft veel vestigingen, Engelssprekend personeel en een handige app. CIMB Niaga staat bekend om goede online diensten en hulp in het Engels.
Voor het openen van een rekening heb je meestal nodig: je paspoort met geldig visum, je KITAS of KITAP, een bewijs van je adres (zoals een huurcontract of energierekening) en soms een Indonesisch belastingnummer (NPWP).
Als buitenlander kun je gebruik maken van eenvoudige diensten zoals betaal- en spaarrekeningen en online bankieren. Leningen en creditcards zijn lastig te krijgen zonder langdurig verblijf, en beleggingsproducten zijn meestal niet beschikbaar. Er zijn ook limieten voor internationale overboekingen.
Geld naar Bali sturen kan op verschillende manieren. Online diensten zoals Wise zijn populair omdat ze goedkoop en snel zijn. Voor grotere bedragen kun je XE of OFX gebruiken, al duurt het dan vaak iets langer. Traditionele bankoverschrijvingen zijn meestal duurder en nemen meer tijd in beslag.
Let op de limieten: Wise heeft bijvoorbeeld een maximum per transactie, en lokale banken hanteren verschillende limieten afhankelijk van je rekening. Geld overmaken tussen lokale rekeningen op Bali gaat snel en is goedkoop via internetbankieren of apps. Meestal staat het geld direct of binnen een paar uur op de andere rekening.
Houd rekening met belastingregels: bedragen boven 100 miljoen IDR kunnen gemeld worden bij de belastingdienst, vooral als het geld uit het buitenland komt. Twijfel je over de regels? Vraag dan advies aan een professional.