Is Pura Beji een bezoek waard? Wat je moet weten
Is Pura Beji een bezoek waard? Wat je moet weten
- Tempel Pura Beji ligt vredig in Sangsit tussen de schilderachtige rijstvelden
- Een belangrijke watertempel voor boeren en de lokale watervoorziening
- Heilige plek met zuiver water voor ceremonies en zegeningen
- Tempel Pura Beji ligt vredig in Sangsit tussen de schilderachtige rijstvelden
- Een belangrijke watertempel voor boeren en de lokale watervoorziening
- Heilige plek met zuiver water voor ceremonies en zegeningen
Waar Pura Beji ligt en wat je moet weten
Stel je voor: je rijdt langs de noordkust van Bali en komt uit in het dorp Sangsit. Hier vind je Pura Beji, midden in het district Sawan. Het ligt ongeveer 8 kilometer ten oosten van Singaraja en zo’n 15 kilometer van Lovina, dat je misschien kent van de dolfijnentochten. Rondom de tempel zie je uitgestrekte rijstvelden die meteen voor een rustige sfeer zorgen.
De omgeving is groen en vruchtbaar, met kleine waterwegen en traditionele dorpshuizen. In de buurt liggen nog meer bijzondere tempels, zoals Pura Dalem Jagaraga. Samen vormen ze een mooie culturele route als je meer wilt zien dan alleen strand en zee. Het weer in Sangsit is trouwens meestal droog en zonnig, met koelere nachten en minder regen dan in het zuiden van Bali. Daardoor groeien hier weer andere planten en is het dorpsleven net wat rustiger.
Hieronder zie je in één oogopslag waar Pura Beji ligt en wat er in de buurt te vinden is:
| Locatie | Afstand | Kenmerk |
|---|---|---|
| Sangsit | – | Dorp |
| Singaraja | 8 km oost | Stad |
| Lovina | 15 km | Toeristisch |
| Pura Dalem Jagaraga | In de buurt | Tempel |
| Omgeving | – | Rijstvelden, dorpshuizen |
Handige tips voor je bezoek
Wil je Pura Beji bezoeken? Hier zijn wat praktische tips:
| Onderdeel | Informatie |
|---|---|
| Kleding | Sarong, sjerp |
| Huur/kopen | 10.000-20.000 IDR |
| Openingstijden | 08:00-17:00 |
| Toegang | 20.000 IDR |
| Beste tijd | 08:00-10:00 |
| Ceremonies | Namiddag, drukker |
| Jeroan | Alleen gelovigen |
| Gidsen | Lokale leden |
Pura Beji en de rijstvelden
Laten we het hebben over de rol van Pura Beji in het dagelijks leven. Deze tempel is dé watertempel van Sangsit en superbelangrijk voor het irrigatiesysteem (subak) dat de rijstvelden van water voorziet. Hier komen boeren samen voor waterverdelingsceremonies, waarbij ze de goden vragen om een goede oogst en eerlijke verdeling van het water.
De tempelpriester, de pemangku, helpt als er ruzie is over water en organiseert bijeenkomsten voor de subak-leden. Pura Beji zorgt voor water voor ongeveer 120 hectare rijstvelden in Sangsit en de omliggende dorpen. Tijdens het rijstseizoen zijn er speciale rituelen, zoals Ngurit (het begin van het planten), Ngusaba (dankceremonie voor de oogst) en Melasti (waterzegeningen). Zo is de tempel niet alleen religieus belangrijk, maar ook een sociaal en economisch middelpunt voor de hele gemeenschap.
Pura Beji: verleden en betekenis
Hoe Pura Beji is ontstaan
Misschien vraag je je af waar deze tempel vandaan komt. Pura Beji wordt vaak in verband gebracht met Rsi Markandya, een priester uit de 8e eeuw die op Bali meerdere heilige plekken heeft gesticht. De tempel staat op een plek met een waterbron die als krachtig en heilig wordt gezien.
Door de eeuwen heen is de tempel steeds verder uitgebreid. De oudste delen zijn uit de 15e eeuw, maar er zijn ook stukken uit de 17e en 18e eeuw, vooral uit de tijd van het koninkrijk Buleleng. In oude geschriften zoals de Usana Bali en Raja Purana Beji lees je dat Pura Beji een belangrijk centrum was voor landbouwrituelen en koninklijke ceremonies. De tempel heeft veel meegemaakt, zoals een overstroming in 1885 en een aardbeving in 1917. Daarna werd er flink gerenoveerd. Het koninklijk huis van Buleleng beschermde de tempel en bracht er elk jaar offers.
De rol van Pura Beji in het dagelijks leven
Pura Beji is echt verweven met het leven in Sangsit. Verschillende buurten, zoals Banjar Sangsit Kaja en Banjar Sangsit Kelod, en familieclans zorgen samen voor het onderhoud. Elke familie heeft een eigen altaar of beeld om voor te zorgen. Het brengen van offers en schoonmaken gebeurt volgens een vast schema.
Er gaan verhalen rond over de beschermgeest Rangda en het geneeskrachtige bronwater. Jongeren doen actief mee via jeugdgroepen die helpen bij ceremonies en traditionele dansen. De tempel is dus stevig geworteld in oude tradities, maar beweegt ook mee met de tijd. Zo zijn er nu geluidsinstallaties tijdens ceremonies, vrouwelijke priesters en worden er milieuvriendelijke offers gebracht.
Spirituele en religieuze rol van de tempel
Pura Beji als plek voor watergoden
Pura Beji is gewijd aan de goden en godinnen van het water, die zorgen voor vruchtbare grond. Denk aan Dewi Gangga (godin van de heilige rivier) en Varuna (god van het water). Dagelijks worden hier offers gebracht.
In het Balinese geloof staat water, tirta genoemd, voor leven en verbindt het de geestelijke wereld met de aarde. De tempel is belangrijk voor het lokale irrigatiesysteem (subak) van Sangsit, maar valt onder het gezag van Pura Ulun Danu Batur. Het bronwater van Pura Beji wordt gezien als krachtig en wordt gebruikt voor zegeningen en reinigingsrituelen. Tijdens ceremonies hoor je gebeden als “Om Gangga Dewi Swaha” en “Om Varuna Swaha” om de kracht van het water te versterken en te vragen om genezing, bescherming en vruchtbaarheid.
Rituelen en ceremonies bij Pura Beji
De Mapag Toya-ceremonie luidt het begin van het irrigatieseizoen in. Tijdens deze jaarlijkse viering in het droge seizoen wordt het water verwelkomd met kleurrijke offers, zoals bloemstukken met blauwe en witte bloemen voor de watergoden.
De jaarlijkse tempelverjaardag (odalan) volgens de Balinese kalender in Sasih Kapat is beroemd om dansen zoals de Rejang Dewa en Baris Beji, die je alleen hier ziet. Als bezoeker kun je meedoen aan reinigingsrituelen met het heilige bronwater, onder begeleiding van een tempelpriester en omringd door gebeden. Deze rituelen zijn bedoeld voor geestelijke en lichamelijke reiniging en maken je bezoek aan Pura Beji extra bijzonder.
De heilige bronnen en het water in de tempel
Het tempelcomplex heeft verschillende heilige bronnen, elk met een eigen betekenis. De hoofdbron, Tirta Beji, wordt gezien als geneeskrachtig en is belangrijk voor het maken van heilig water voor ceremonies. Tirta Sudamala wordt gebruikt voor zuivering en Tirta Penglukatan voor genezing.
Het water stroomt via stenen bassins en ondergrondse kanalen door de tempel, langs waterspuwers in de vorm van mythische wezens. Elke waterspuwer heeft een eigen betekenis: Naga Basuki staat voor vruchtbaarheid, Kala Makara voor bescherming en Garuda voor zuivering. Bij elk waterpunt hoort een specifiek gebed en offer.
Het verzamelen van heilig water voor ceremonies elders gebeurt volgens vaste regels: het water wordt in zilveren kruiken opgevangen en alleen bevoegde priesters mogen het met speciale gebeden zegenen.
Architectuur en kunst op Pura Beji
Hoe de tempel is gebouwd en wat hem bijzonder maakt
Wat meteen opvalt aan Pura Beji is het gebruik van rode baksteen en zandsteen. Dat zie je niet vaak in Noord-Bali. De tempel bestaat uit drie delen: een buitenste, middelste en binnenste hof. De altaren staan op verhoogde platforms, wat het geheel een indrukwekkende uitstraling geeft.
Je ziet rijk versierde toegangspoorten: een gespleten poort die de grens naar het heilige terrein markeert en een hoofdpoort naar het binnenste heiligdom. In tegenstelling tot veel tempels in Zuid-Bali, die op de Gunung Agung gericht zijn, kijkt Pura Beji uit op de noordelijke bergen. Rond de altaren zie je gebeeldhouwde balustrades en open paviljoens op zuilen met bloemmotieven, als knipoog naar het belang van landbouw voor deze tempel.
Stenen beelden en versieringen van Pura Beji
De beeldhouwwerken in Pura Beji zijn echt bijzonder. Ze zijn expressief en tot in detail uitgewerkt. Bij de ingang staan grote kala-makara monsters die volgens traditie het kwaad buiten moeten houden.
In de decoraties zie je een mix van hindoeïstische symbolen en typisch Balinese motieven zoals bloemen, dieren en figuren uit verhalen. Op verschillende panelen staan scènes uit het Ramayana-verhaal, bijvoorbeeld gevechten tussen Hanuman en Ravana, allemaal in een stijl die typisch is voor deze regio.
Lokale steenhouwers zoals I Gusti Ketut Raka en Anak Agung Made Suteja hebben hun eigen stijl en handtekening achtergelaten in het steenwerk. De reliëfs zijn diep uitgesneden en de opengewerkte patronen laten zien hoe vaardig deze kunstenaars waren. Vroeger waren veel beelden beschilderd, en soms zie je nog wat kleur terug. Wat de decoraties van Pura Beji echt uniek maakt, is de levendige uitdrukking van de figuren en de bijzondere mix van hindoeïstische en animistische elementen.
